NEWS: Już od 24 sierpnia 2024 roku, wszyscy sprzedawcy energii elektrycznej w Polsce, którzy obsługują co najmniej 200 tysięcy odbiorców, będą musieli zaoferować taryfy dynamiczne. To nowy sposób rozliczania za prąd, który może wpłynąć na ceny energii i wysokość rachunków za energię elektryczną. Co to oznacza dla Kowalskiego i czy warto z tego skorzystać?
Co to są taryfy dynamiczne?
Taryfy dynamiczne to nowość na polskim rynku energii, choć w Europie są one już stosowane od pewnego czasu. Zamiast płacić za prąd według stałej stawki przez cały czas, cena energii w taryfach dynamicznych będzie się zmieniać w zależności od bieżących notowań na Towarowej Giełdzie Energii (TGE). Ceny mogą być aktualizowane co godzinę, a nawet co kwadrans, co sprawia, że rachunki za prąd będą zależały od tego, kiedy i ile energii zużyjemy.
Czy ceny energii się zmienią, czyli jak to działa w praktyce?
Zazwyczaj najniższe stawki za prąd obowiązują w godzinach okołopołudniowych, gdy produkcja z odnawialnych źródeł energii (OZE) jest wysoka, a popyt stosunkowo niski – jednak wiele osób w tych godzinach jest poza domem. Z kolei po południu i wieczorami, gdy wracamy z pracy i włączamy urządzenia domowe, ceny prądu są najwyższe. W nocy ceny ponownie maleją. Taryfy dynamiczne pozwalają na dostosowanie zużycia prądu do godzin, w których ceny są najniższe, co teoretycznie może prowadzić do oszczędności.
Przykład:
Załóżmy, że przeciętne gospodarstwo domowe zużywa 2 MWh (2000 kWh) energii rocznie. Zwykle większość energii zużywa się wieczorami, gdy wszyscy są w domu. W standardowej taryfie płacisz stałą cenę, np. 80 groszy za kWh, co daje roczny rachunek na poziomie 1600 zł.
W taryfie dynamicznej:
| wieczorem (18:00 – 22:00): prąd może kosztować 1 zł/kWh lub więcej. | nocą (22:00 – 6:00): prąd może kosztować 30 groszy/kWh. | w godzinach szczytu produkcji OZE (np. w południe): cena może spaść nawet do 0 groszy/kWh, a teoretycznie w innych krajach może być nawet ujemna. |
Jeśli zmienisz swoje nawyki i np. będziesz uruchamiać pralkę lub zmywarkę w nocy, zamiast wieczorem, możesz zaoszczędzić. Ale jeśli nie zmienisz swoich nawyków, rachunki mogą wzrosnąć.
Kto może skorzystać z taryf dynamicznych?
Nie każde gospodarstwo domowe będzie mogło od razu skorzystać z tej oferty. Warunkiem jest posiadanie licznika zdalnego odczytu, który umożliwia dokładne monitorowanie zużycia energii w czasie rzeczywistym. W Polsce do tej pory zamontowano ponad 4 miliony takich liczników, a do 2028 roku liczba ta ma wzrosnąć do 17 milionów. Wszystkie liczniki powinny zostać wymienione do końca 2031 roku.
Korzyści i ryzyko
Sprzedawcy energii mają ustawowy obowiązek poinformowania klientów nie tylko o korzyściach, ale także o ryzykach związanych z wyborem taryfy dynamicznej. Taryfy dynamiczne mogą przynieść oszczędności dla tych, którzy potrafią aktywnie zarządzać swoim zużyciem energii i elastycznie dostosowywać je do zmieniających się cen.
Jednak, jak podkreśla Urząd Regulacji Energetyki (URE), taryfa dynamiczna może okazać się pułapką dla osób, które nie są w stanie zmienić swoich nawyków lub nie mają narzędzi do śledzenia bieżących cen energii. W takim przypadku rachunki mogą być wyższe niż przy tradycyjnych taryfach.
Co więcej, klienci indywidualni, którzy zdecydują się na taką umowę, nie będą objęci ustawowym limitem cen na 2024 rok, ustalonym na poziomie 500 zł za MWh. To oznacza, że przy gwałtownych wzrostach cen na giełdzie, koszty mogą znacząco wzrosnąć.
Jakie są koszty dystrybucji?
Warto zauważyć, że wybór taryfy dynamicznej z dużym prawdopodobieństwem nie wpłynie na stawki opłat dystrybucyjnych. Opłaty te są ustalane na podstawie taryf zatwierdzanych przez Prezesa URE i obowiązują niezależnie od rodzaju wybranej taryfy. Oznacza to, że choć cena samej energii może się zmieniać, koszty związane z przesyłem energii powinny pozostać stałe.
Jak się przygotować?
Dla osób, które chcą skorzystać z taryf dynamicznych, kluczowe będzie monitorowanie cen energii i dostosowywanie do nich swojego zużycia. Pomoże w tym technologia smart home, która pozwala na automatyczne sterowanie urządzeniami elektrycznymi, takimi jak pralki czy zmywarki, w najtańszych godzinach.
Sprzedawcy energii, tacy jak PGE czy Tauron, planują rozwój e-usług i aplikacji, które umożliwią klientom łatwe śledzenie cen energii i zarządzanie zużyciem. Jednak na pełne wdrożenie tych rozwiązań trzeba będzie jeszcze poczekać.
Gdzie monitorować ceny energii?
| Strona Towarowej Giełdy Energii (TGE) Towarowa Giełda Energii (TGE) publikuje ceny energii elektrycznej, które są podstawą do ustalania dynamicznych cen energii. Można je znaleźć na oficjalnej stronie TGE w sekcji poświęconej notowaniom rynkowym. Jednak dostęp do pełnych danych historycznych oraz niektórych szczegółowych raportów może wymagać subskrypcji. Strona TGE: tge.pl |
| Strony internetowe operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD) Operatorzy systemów dystrybucyjnych, tacy jak PGE, Tauron, czy Enea, często udostępniają narzędzia lub aplikacje, które pozwalają klientom monitorować zużycie energii i aktualne ceny energii w ramach taryf dynamicznych. |
| Aplikacje mobilne od dostawców energii W przyszłości, jak zapowiadają sprzedawcy energii tacy jak PGE czy Tauron, mogą być dostępne aplikacje mobilne, które pozwolą użytkownikom monitorować bieżące ceny energii elektrycznej. Na razie jednak te funkcjonalności są w fazie rozwoju. |
| Strona Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE) Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) publikują informacje o bilansie mocy i produkcji energii, co może być użyteczne w przewidywaniu, kiedy energia będzie tańsza. Strona PSE: pse.pl |
| Porównywarki ofert energii URE prowadzi porównywarkę ofert energii elektrycznej, która pozwala sprawdzić dostępne taryfy i oferty, w tym te z dynamicznymi cenami. Choć nie jest to narzędzie do monitorowania cen w czasie rzeczywistym, może być przydatne do wyboru odpowiedniej oferty. Porównywarka URE: https://maszwybor.ure.gov.pl/or/cenki/122,Zestawienie-ofert-sprzedawcow-energii-elektrycznej.html |
Rozwiązania Smart Home
Systemy smart home mogą pomóc w automatycznym zarządzaniu zużyciem energii, dostosowując pracę urządzeń do najtańszych godzin. Zintegrowane z odpowiednimi aplikacjami, mogą także informować o bieżących cenach energii.
Taryfy dynamiczne jako odpowiedź na zmiany na rynku energii
Wprowadzenie taryf dynamicznych jest odpowiedzią na rosnącą zmienność cen energii, wynikającą z coraz większego udziału OZE w miksie energetycznym. Coraz częściej obserwuje się zjawisko ujemnych cen energii, kiedy nadpodaż energii z OZE zmusza sprzedawców do obniżania cen. Taryfy dynamiczne mogą być atrakcyjną opcją dla odbiorców, którzy potrafią dostosować swoje zapotrzebowanie do podaży energii, co z kolei przyczynia się do stabilizacji systemu elektroenergetycznego.
